Zapraszamy do zwiedzania apartamentów króla Stanisława Augusta.
Apartament Wielki to sale reprezentacyjne: Sala Rady – sala posiedzeń Rady Nieustającej, pierwszego w Polsce stałego rządu, złożonego z króla, 18 senatorów i 18 posłów; Sala Wielka – miejsce ceremonii dworskich i zgromadzeń, gdzie odbywały się także uczty, bale, koncerty i przedstawienia teatralne; Sala Rycerska – poświęcona uczczeniu osób zasłużonych dla ojczyzny, i Sala Tronowa – z odtworzonymi srebrnymi, haftowanymi orłami na zaplecku tronu. Całość uzupełniają mniejsze, aczkolwiek wyjątkowe pomieszczenia jak Pokój Marmurowy – ze słynnymi portretami królów Polski, Galeria Owalna czy Antyszambra. Czytaj więcej, zobacz zdjęcia >
Apartament Królewski to pomieszczenia mieszkalne Króla. Poza Pokojem Sypialnym, Garderobą i Gabinetem Króla oraz Salą Audiencjonalną znajduje się tu również słynny Pokój Canaletta – z kolekcją wedut, Kaplica, Pokój Zielony oraz Pokój Żółty, w którym odbywały się słynne czwartkowe obiady. Pomieszczenia wypełniają odzyskane i odrestaurowane pamiątki oraz niezwykła kolekcja dzieł sztuki, głównie obrazów i rzeźb. Czytaj więcej, zobacz zdjęcia >
Zamek Królewski za panowania ostatniego polskiego monarchy przeżywał okres największej świetności, kiedy to „prastara siedziba królów polskich” została przebudowana i zamieniona na reprezentacyjną rezydencję monarszą, uwzględniającą estetyczne i ideologiczne koncepcje europejskiego oświecenia. Późniejsze losy Zamku, a zwłaszcza kolekcji dzieł sztuki króla Stanisława Augusta oraz wyposażenia wnętrz zamkowych z okresu stanisławowskiego, były niezwykle burzliwe. Na początku XIX wieku książę Józef Poniatowski, spadkobierca kolekcji Stanisława Augusta, sukcesywnie wyprzedawał zbiory na pokrycie długów swoich i stryja. W 1809 roku odsprzedał wyposażenie Zamku Królewskiego Fryderykowi Augustowi, księciu warszawskiemu.
W 1815 roku prawo własności Zamku Królewskiego i jego wyposażenia przejął – jako król polski – car Aleksander I. W 1832 roku w ramach represji po powstaniu listopadowym część sal zamkowych została zniszczona, inne mocno przearanżowano, a najcenniejsze dzieła sztuki – w tym weduty Warszawy Canaletta, obrazy pędzla Marcella Bacciarellego i rzeźby dłuta Andrégo Le Bruna – wywieziono do Rosji, a ich miejsce zajęły symbole władzy carskiej.
W 1914 roku, wraz z wybuchem I wojny światowej, zaborcze władze rosyjskie urządziły w Bibliotece Królewskiej koszary, zaś w dzisiejszej Galerii Owalnej szpital polowy. Do sierpnia 1915 ewakuujące się pod naciskiem Niemców wojska rosyjskie wywiozły znaczne ilości mienia zamkowego – historyczne mobilia i sprzęty użytkowe wypełniły 800 skrzyń. Na swoim miejscu pozostały jedynie marmurowe rzeźby, Chronos i Sława w Sali Rycerskiej oraz Apollo i Minerwa w Sali Wielkiej. 5 sierpnia 1915 do Warszawy wkroczyły wojska niemieckie, a Zamek został urzędową siedzibą generała-gubernatora Hansa von Beselera.
11 listopada 1918 roku, w symbolicznym dniu odzyskania przez Polskę niepodległości, na Zamku Królewskim wywieszono biało-czerwoną chorągiew, sam Zamek zaś w okresie dwudziestolecia międzywojennego stał się areną najważniejszych wydarzeń rangi państwowej i międzynarodowej, tu bowiem znajdowały się rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz urzędy obsługujące działalność głowy państwa: Kancelaria Cywilna i Gabinet Wojskowy. W 1919 roku tymczasowo mieściły się tu także mieszkanie i biura premiera Ignacego Jana Paderewskiego.
W zamkowych wnętrzach zamieszkiwali również wybitni przedstawicieli kultury polskiej, między innymi Stefan Żeromski i Stanisław Przybyszewski.
Zamek Królewski pełnił zarazem funkcje muzealne. Na mocy traktatu ryskiego z 1921 roku do Zamku Królewskiego powróciło ponad 2 tysiące dzieł sztuki. Lata 20. i 30. XX wieku to czas przywracania Apartamentom Wielkiemu i Królewskiemu wyglądu z czasów doby stanisławowskiej, w dużej mierze poprzez ponowne wkomponowanie w ich przestrzeń rewindykowanych obrazów, rzeźb, mebli i innych dzieł sztuk zdobniczych. Ten żmudny proces miał na celu przywrócenie blasku i prestiżu dawnej rezydencji królów i Rzeczypospolitej, jednego z najważniejszych symboli odrodzonego państwa polskiego.
We wrześniu 1939 roku wskutek bombardowań lotniczych i ostrzału artyleryjskiego Zamek został doszczętnie zniszczony. W 1971 roku podjęto decyzję o odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie, a uroczyste udostępnienie obiektu publiczności miało miejsce 31 sierpnia 1984 roku.
Restytuowany Zamek jest wybitnym dziełem konserwatorskim – częściowo jedynie autentycznym, jednak w pełni wiarygodnym, odpowiadającym konserwatorskiej maksymie conservare est novam vitam dare (konserwacja jest dawaniem nowego życia). Choć zawiera elementy pochodzące z epok wcześniejszych, jego zasadnicza bryła jest dziełem wczesnego baroku i nadaje mu charakter pałacu miejskiego, poprzez odpowiednio wyważone proporcje i akcenty architektoniczne ściśle związanego z panoramą Warszawy.
Zamek jest też efektem wieloletnich starań podejmowanych konserwatorów, historyków sztuki, muzealników, często wbrew politycznym oporom władz, a także wynikiem zbiorowego wysiłku – do 1980 roku jego odbudowa finansowana była dzięki ofiarności Polaków w kraju i na uchodźstwie, zaś w skład jego wyposażenia weszły liczne dary rzeczowe od osób prywatnych, instytucji i rządów.
W pomieszczeniach na parterze wyeksponowane są zbiory europejskiego malarstwa, rzeźby i sztuki zdobniczej, a także cenne okazy historycznego uzbrojenia. Łącznie ponad 600 eksponatów.
Najważniejszą część Galerii Arcydzieł stanowi Galeria Lanckorońskich. Wyeksponowanych w niej 37 obiektów wchodziło w skład daru złożonego w 1994 r. Zamkowi Królewskiemu w Warszawie przez prof. Karolinę Lanckorońską, ostatnią spadkobierczynię arystokratycznego rodu, który na przestrzeni dwóch stuleci zgromadził w swym wiedeńskim pałacu jedną z największych prywatnych kolekcji dzieł sztuki w Europie. Szczególne znaczenie w ramach tego zbioru ma 15 dzieł będących w XVIII w. własnością króla Stanisława Augusta, po śmierci monarchy rozsprzedanych przez jego spadkobierców.
Niekwestionowaną perłą tego zbioru są dwa portrety autorstwa Rembrandta van Rijna, jednego z najwybitniejszych malarzy w historii sztuki europejskiej, są to: Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie. Należą one do kilku najcenniejszych obrazów znajdujących się na stałe w Polsce.
Na wyróżnienie zasługują także inne wyeksponowane w Galerii Arcydzieł dzieła malarskie: Adam i Ewa z warsztatu Lucasa Cranacha St., Palacz i pijak Adriaena van Ostade, Święta Maria Magdalena Petera van Lindta, Burza morska Ludolfa Backhuysena czy Martwa natura ze skrzypcami, przyborami malarskimi i autoportretem Corneliusa Norbertusa Gysbrechtsa.
Źródło: https://www.zamek-krolewski.pl/galeria-arcydzieł
Na wystawie znajdują się najznakomitsze spośród obecnie dostępnych dzieł Władysława Hasiora, wypożyczone z polskich muzeów i ze zbiorów prywatnych. Zarówno pod względem formy, jak i treści ukazane zostało możliwie szerokie spektrum poszukiwań twórczych artysty. Pokoleniowe traumy (wojenne i nie tylko), mechanizmy społecznej opresji, relacje pomiędzy człowiekiem i przyrodą, jednostką a zbiorowością, sacrum i profanum, tym, co uniwersalne i trwałe, a tym, co lokalne i przemijające – wszystkie te wątki znajdują odzwierciedlenie w doborze prac, tworząc fascynujący i głęboki dyskurs nad kondycją ludzką, pełen odwołań do najważniejszych tekstów kultury. Asamblaże, sztandary, rzeźby betonowe odlewane w ziemi – każda z tych charakterystycznych dla artysty form ekspresji ma swoją reprezentację.
Obszary zainteresowań twórczych Hasiora często pokrywają się z tematami, które dziś znajdują się w głównym nurcie dyskursu filozoficznego, społecznego i politycznego, takimi jak ekologia (próba przekroczenia perspektywy antropocentrycznej) czy ludowe korzenie wspólnoty polskiej.
Władysław Hasior to artysta posługujący się własnym językiem w sztuce. Dokonując nieoczywistych, ale przemyślanych zestawień obiektów materialnych, gotowych lub nieznacznie przetworzonych, nadaje im wtórne znaczenia i wplata w nadrzędne konstelacje semantyczne. Znaczącym jest nie tylko sam przedmiot, ale i jego kształt, barwa oraz wszystkie cechy materii, z której jest stworzony. Gest artysty umożliwia migrację znaczeń i odważne przewartościowania: istotnym staje się pozornie nieistotne, wartościowym bezwartościowe, wiecznym tymczasowe, eksponowanym niewidoczne, obcym swojskie etc.
Gdy Hasior tworzy formę rzeźbiarską od początku, istotną rolę pozwala odegrać pierwiastkowi przypadkowości, a uzyskany efekt dla niego samego bywa zaskoczeniem i odkryciem. Mimo rozmachu swych przedsięwzięć, artysta nie pretenduje do statusu demiurga sprawującego pełną kontrolę nad procesem twórczym. Szuka dialogu z odbiorcami, pozwala uobecnić się czynnikowi naturalnemu, np. w postaci żywiołu. Wymiar etyczny takiej postawy współbrzmi ze współczesną wrażliwością, dlatego Władysław Hasior bez wątpienia zalicza się do artystów, których warto odkryć na nowo. Z pewnością nie po raz ostatni.
Wystawa zorganizowana jest w ramach obchodów jubileuszu 50-lecia odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie i symbolicznie nawiązuje do wystawy dzieł Władysława Hasiora, która 50 lat temu miała miejsce w murach Zamku znajdującego się wówczas jeszcze w stanie surowym.
Wystawie towarzyszą:
GODZINY OTWARCIA
wtorek – niedziela: 12.00 – 20.00 (ostatnie wejście o godzinie 19.00)
CENY BILETÓW
bilety do nabycia w kasie stacjonarnej Zamku (w godz. 10–17) lub w biletomacie (w godz. 12–19, płatność tylko kartą) lub online KUP BILET
Bilet łączony (wystawa Hasior… + Trasa Królewska lub Galeria Arcydzieł). Dostępny tylko w kasie stacjonarnej Zamku.
Bilet platynowy (wystawa Hasior… + wszystkie wystawy stałe czynne danego dnia). Dostępny tylko w kasie stacjonarnej Zamku.
*Cena biletu zawiera wypożyczenie audioprzewodnika
Wystawa zlokalizowana jest w Bibliotece Królewskiej, wejście od dziedzińca pałacu Pod Blachą.
Uwaga. Ze względu na wyjątkowy charakter historycznej przestrzeni architektonicznej, jaką jest Biblioteka Królewska, oraz związane z nim obostrzenia konserwatorskie, m.in. brak możliwości zainstalowania urządzeń umożliwiających pokonywanie schodów, z przykrością informujemy o ograniczeniu dostępności wystawy Hasior. Trwałość przeżycia dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi oraz z wózkami dziecięcymi.
Informujemy także, że w ramach wystawy prezentowane są eksponaty, które mogą wywołać niepokój u osób szczególnie wrażliwych na bodźce wizualne, w szczególności osób neuroróżnorodnych.
Kuratorzy: Jacek Chromy, Katarzyna Rogalska
Komisarz organizacyjny: Paweł Martosz
Koordynatorka wystawy: Anna Rosochacz
Projektantka wystawy: Marta Kuliga
Zespół projektujący: Makujaku /Anita Karczmarczyk, Joanna Barbachowska, Jakub Kubiński
Projektantka identyfikacji wizualnej: Barbara Bugalska
Dział Organizacji Wystaw: Damian Bartosiewicz, Robert Gruszka, Rafał Mroczek, Kamil Nowiński, Krzysztof Nowiński, Dariusz Zgiet, Franciszek Wolf
Dział Konserwacji: Zuzanna Adamiec, Tomasz Buźniak, dr Katarzyna Garczewska-Semka, Piotr Halski, Bogumiła Krajewska, Anna Pituch-Sawicka, Magdalena Rogowska-Machulec, Karolina Rybus, Maria Szczypek, Magdalena Żmuda
Dział Promocji i Komunikacji: Anna Buczyńska, Szymon Majcherowicz, Daniel Mituła, Dorota Piskorska, Aleksandra Sajdak, Paulina Szwed-Piestrzeniewicz
Dział Edukacji: Tomasz Drapała, Dominika Jackowiak, Monika Przypkowska, Michał Sobieraj, Marta Tarnawska- Banaszek
Dział Projektów Naukowych i Muzealnych: dr Ewa Włoch
Dział Protokołu i Organizacji Wydarzeń: Aleksandra Buszta-Bąk, Grzegorz Grzegorzek, Lesław Krzewski
Dział Elektryczny: Andrzej Baraniak, Dominik Bojar, Mariusz Bokiniec, Janusz Duczman, Robert Jasiński, Sławomir Rogucki, Robert Wojtysiak
Redaktor tekstów: Sylwia Jedlak-Dubiel
Tłumacz: Richard Bialy
Publikacja towarzysząca wystawie:
Redaktorzy naukowi: Jacek Chromy, Katarzyna Rogalska
Redaktor prowadzący: Anna Wlaźnik
Redakcja: Monika Baranowska, Urszula Drabińska
Korekta: Lucyna Wydra
Projekt publikacji: Piotr Karczewski
Projekt okładki: Barbara Bugalska
Koordynacja: Tatiana Hardej
Instytucje i osoby wypożyczające obiekty na wystawę Hasior. Trwałość przeżycia:
oraz
Źródło: https://www.zamek-krolewski.pl/aktualnosc/2175-hasior-trwalosc-przezycia