Ocean Wzorów

Rafa, roz­gwiaz­dy, koły­szą­ce się kwia­ty… Znaj­du­je­my się w pod­wod­nym świe­cie. Błysk luster­ka, ząb­ki grze­bie­nia, pod­łą­czo­ny mikro­fon? Mogą nas zasko­czyć na dnie oce­anu, ale to wła­śnie po nie się­ga Syre­na na haitań­skiej fla­dze vodou La Sire­ine Sole­il autor­stwa Jean-Baptiste’a Jean-Jose­pha. To kró­lo­wa wszyst­kich wód, spo­koj­nych i wzbu­rzo­nych, słod­kich i sło­nych, a tak­że uoso­bie­nie kobie­cej siły. Opo­wie­ści przy­pi­su­ją jej sym­bo­le próż­no­ści jako rekwi­zy­ty, ale czy to nie wła­śnie lustra skła­nia­ją nas do reflek­sji, spoj­rze­nia w głę­bi­ny sie­bie? Mie­ni się luster­ko, mie­ni się woda, mie­ni się ogon Syre­ny, powo­li roz­my­wa się wzrok.

Zain­spi­ro­wa­na oto­cze­niem Syre­ny Olga Wol­niak malu­je obraz Lasi­re­ne. Prak­ty­ka prze­no­sze­nia wzo­rów z dywa­nów, kili­mów, maka­tek czy gobe­li­nów towa­rzy­szy arty­st­ce już trzy deka­dy i nie­zmien­nie przy­wo­łu­je żmud­ną, powta­rzal­ną pra­cę wyko­ny­wa­ną przy two­rze­niu ręko­dzie­ła. Gęsto kła­dzio­ne, krót­kie pocią­gnię­cia pędz­la odwo­łu­ją się do fak­tu­ry repre­zen­to­wa­nych tka­nin, a tak­że odzwier­cie­dla­ją mono­ton­ną, czę­sto nisko płat­ną i ano­ni­mi­zo­wa­ną pra­cę. Tym razem Wol­niak zwra­ca uwa­gę na dzia­łal­ność haitań­skich ręko­dziel­ni­ków, obec­nie zmu­sza­nych do opusz­cze­nia swo­ich pra­cow­ni i zanie­cha­nia dal­szej dzia­łal­no­ści w obli­czu prze­mo­cy ogar­nia­ją­cej sto­li­cę kra­ju.

Waż­nym moty­wem w twór­czo­ści artyst­ki jest też ducho­wość. Jak sama zauwa­ża: „Cywi­li­za­cje z cza­sów począt­ku czło­wie­czeń­stwa, ale i małe dzie­ci, nie roz­róż­nia­ją ele­men­tów świa­ta na ducho­we i mate­rial­ne. Duchy i dusze nale­żą nie tyl­ko do ludzi, ale tak­że do zwie­rząt, roślin, kamie­ni, gór, rzek i morza. Duszę moż­na też przy­pi­sy­wać poję­ciom abs­trak­cyj­nym, takim jak sło­wa i obra­zy”. Moty­wy reli­gij­ne (jak meil, czy­li sukien­ka na Torę) poja­wia­ją się w jej twór­czo­ści w for­mie sym­bo­li nie zwią­za­nych z insty­tu­cja­mi, a otwar­tych na inter­pre­ta­cje i odczu­cia oglą­da­ją­cych. Do języ­ka wizu­al­ne­go czer­pią­ce­go z wie­lu krę­gów kul­tu­ro­wych Wol­niak doda­je teraz pod­wod­ne życie towa­rzy­szą­ce Pani Wód.

Na wysta­wie do haitań­skiej Syre­ny dołą­cza Pan Agwe repre­zen­tu­ją­cy bogac­two i nie­po­skro­mio­ną moc oce­anu, utrzy­mu­ją­cy stat­ki na powierzch­ni, a jed­no­cze­śnie spra­wu­ją­cy opie­kę nad żegla­rza­mi i ryba­ka­mi, goto­wy sta­nąć w obro­nie wyspy. W pod­wod­nym świe­cie znaj­dzie­my też magi­ka Sim­bi noszą­ce­go róż­ne przy­dom­ki: “Dwie Wody” jed­no­czy cały świat odno­sząc się jed­no­cze­śnie do wszech­obec­nych wód słod­kich i sło­nych, a “Wod­ny” spra­wu­je pie­czę nad życio­daj­ną wodą czy­stą. Arty­stycz­ne inter­pre­ta­cje syl­we­tek duchów malo­wa­ne na kar­to­nach utrzy­ma­ne są w kon­wen­cji i este­ty­ce zaczerp­nię­tej mię­dzy inny­mi z ozdob­nych flag vodou czy malo­wi­deł zdo­bią­cych ścia­ny nie­któ­rych świą­tyń.

Sen­sa­cyj­ne donie­sie­nia o poli­tycz­nych wyda­rze­niach nie­kie­dy zagłu­sza­ją zdo­by­cze kul­tu­ry i sztu­ki. Zesta­wie­nie malar­stwa Olgi Wol­niak z pra­ca­mi twór­ców z Haiti pozwa­la wyeks­po­no­wać war­tość i róż­no­rod­ność pra­cy ręko­dziel­ni­ków i zwró­cić uwa­gę na bogac­two kul­tur, któ­rych są owo­cem.

Orga­ni­za­to­rzy: Gale­ria Jed­nost­ka, Fun­da­cja Aso­to

Part­ner: Arte­so­la Gal­le­ry

źró­dło: https://jednostka.com/pl/wystawy/5394-ocean-wzorow