Poza dokumentacją tworzą się wyobrażenia. Anna i Krystian Jarnuszkiewiczowie

Fun­da­cja Arton
Fok­sal 11/​4, War­sza­wa
30.05–19.06.2025
Wer­ni­saż: 30.05.2025, godz. 19.00

Orga­ni­za­to­rzy:
Aka­de­mia Sztuk Pięk­nych w War­sza­wie
Wydział Badań Arty­stycz­nych i Stu­diów Kura­tor­skich
Fun­da­cja Arton
Part­ner wyda­rze­nia:
Cen­trum Myśli Jana Paw­ła II

Oso­by kura­tor­skie:
Nata­lia Kar­pie­siuk, Moni­ka Koza­kie­wicz, Mar­ta Kwa­czyń­ska, Zuzan­na Macia­szek, Agniesz­ka Macie­jew­ska, Miko­łaj Macie­jew­ski, Mar­ta Matu­siak, Julia Miel­cza­rek, Lud­mi­ła Noj­szew­ska, Żak Podo­lak, Łucja Uża­row­ska
Opie­ka mery­to­rycz­na: Kata­rzy­na Jar­nusz­kie­wicz, dr Mari­ka Kuź­micz

„– Co z tym wszyst­kim zro­bisz?
Wie­le osób sta­wia to pyta­nie. Nie zni­ka­my bez śla­du. A nawet jak znik­nie­my, to zosta­ją nasze rze­czy, zaku­rzo­ne bary­ka­dy”.
Mar­cin Wicha, Rze­czy, któ­rych nie wyrzu­ci­łem
Więk­szość rzeźb nie prze­trwa­ła pró­by cza­su, ule­gła znisz­cze­niu bądź zagi­nę­ła. Jedy­ny spo­sób, w jaki obec­nie może­my kon­tak­to­wać się z obiek­ta­mi arty­stów, to wła­śnie dzię­ki doku­men­ta­cji foto­gra­ficz­nej, któ­rą para pro­wa­dzi­ła przez cały okres swo­jej twór­czo­ści. Doku­men­ta­cja mia­ła cha­rak­ter nar­ra­cyj­ny. Poprzez grę ze ska­lą czy mani­pu­la­cje per­spek­ty­wą arty­ści znie­kształ­ca­li pier­wot­ny sens pra­cy i two­rzy­li nowy obiekt, w posta­ci zdję­cia. Wyko­rzy­stu­jąc medium foto­gra­fii, twór­cy prze­no­si­li odbiór dzie­ła jedy­nie na zmysł wzro­ku, pozba­wia­jąc tym samym pier­wot­ną mate­rię hap­tycz­no­ści – na rzecz dwu­wy­mia­ro­wych wyobra­żeń. Obiekt fizycz­ny odcho­dzi do sfe­ry ima­gi­na­cji.

Kon­cep­cja wysta­wy powsta­ła w trak­cie spo­tkań z Kata­rzy­ną Jar­nusz­kie­wicz, cór­ką Anny i Kry­stia­na, artyst­ką, rzeź­biar­ką, sce­no­graf­ką oraz opie­kun­ką arty­stycz­nej spu­ści­zny rodzi­ców. Jej doświad­cze­nie codzien­ne­go ota­cza­nia się arte­fak­ta­mi z dorob­ku twór­cze­go rodzi­ców wią­że się z pyta­niem o nama­cal­ny cię­żar mate­rii oraz o to, czym jest obco­wa­nie z masą gro­ma­dzo­nych przez lata przed­mio­tów. Mate­ria prze­ra­dza się w „cię­żar” two­rze­nia potęż­ne­go archi­wum doku­men­ta­cyj­ne­go. Tak samo jak przed­mio­ty i obiek­ty potrze­bu­ją swo­je­go miej­sca i prze­strze­ni, zdi­gi­ta­li­zo­wa­ne dane, w tym wypad­ku foto­gra­fie, wyma­ga­ją od nas miej­sca i ener­gii do utrzy­ma­nia ich w cyfro­wej pamię­ci, któ­ra nie zni­ka wraz z mate­rią – jedy­nie zmie­nia nośnik.

Pra­ce Jar­nusz­kie­wi­czów moż­na widzieć jako cykl odno­wy, od fizycz­no­ści i nowe­go sen­su do utra­ty. Od nie­ist­nie­nia do ist­nie­nia. Cią­gły obieg mate­rii – nada­wa­nie jej kolej­nych żyć.

Kry­stian Jar­nusz­kie­wicz (1930–2016)

Stu­dio­wał na Wydzia­le Rzeź­by Pań­stwo­wej Wyż­szej Szko­ły Sztuk Pla­stycz­nych we Wro­cła­wiu (1952–1956) w pra­cow­ni Bory­sa Micha­łow­skie­go oraz na Wydzia­le Rzeź­by Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych w War­sza­wie (1956–1958) w pra­cow­niach Jerze­go Jar­nusz­kie­wi­cza oraz Oska­ra Han­se­na. Od 1977 roku uczył na Wydzia­le Wzor­nic­twa Prze­my­sło­we­go ASP w War­sza­wie. Współ­twór­ca wie­lu kon­cep­cji kon­kur­so­wych na rzeź­bę pomni­ko­wą. Brał udział w I Bien­na­le Rzeź­by w Meta­lu odby­wa­ją­cym się w War­sza­wie w 1968 roku. W pra­cach rzeź­biar­skich czę­sto poru­szał zagad­nie­nie trans­for­ma­cji prze­strze­ni, a tak­że eks­pe­ry­men­to­wał z róż­ny­mi mate­ria­ła­mi. Waż­ną część jego oeu­vre sta­no­wi meda­lier­stwo, a tak­że rysu­nek. Jego pra­ce znaj­du­ją się w zbio­rach m.in. Muzeum Naro­do­we­go w War­sza­wie, Pozna­niu i Kra­ko­wie, Muzeum Sztu­ki w Łodzi oraz Cen­trum Rzeź­by Pol­skiej w Oroń­sku.

Anna Jar­nusz­kie­wicz (1935–2021)

Stu­dio­wa­ła w Pań­stwo­wej Wyż­szej Szko­le Sztuk Pla­stycz­nych we Wro­cła­wiu na Wydzia­le Malar­stwa. Dyplom w pra­cow­ni Euge­niu­sza Gep­per­ta obro­ni­ła z wyróż­nie­niem w 1958 roku. W latach 1964–1972 pra­co­wa­ła jako sce­no­graf­ka dla Teatru Tele­wi­zji Pol­skiej, gdzie zre­ali­zo­wa­ła sce­no­gra­fię do ponad 30 przed­sta­wień. Współ­twór­czy­ni wie­lu kon­cep­cji kon­kur­so­wych na rzeź­bę pomni­ko­wą, m.in. Fry­de­ry­ka Cho­pi­na w Lon­dy­nie (III nagro­da; 1974), Poznań­skie­go Czerw­ca 1956 (I nagro­da; 1980), a tak­że kon­cep­cji i reali­za­cji opra­co­wa­nia posa­do­wie­nia pomni­ka Syre­ny na Ryn­ku Sta­re­go Mia­sta w War­sza­wie (1999) oraz miej­sca upa­mięt­nia­ją­ce­go upro­wa­dze­nie księ­dza Jerze­go Popie­łusz­ki (2000) w Gór­sku. Waż­nym obsza­rem jej dzia­łal­no­ści twór­czej jest meda­lier­stwo – zre­ali­zo­wa­ła ok. 110 tytu­łów meda­lu bite­go i lane­go. Pra­ce znaj­du­ją się w kolek­cjach: Muzeum Naro­do­we­go w War­sza­wie, Cen­trum Rzeź­by Pol­skiej w Oroń­sku, Muzeum Azji i Pacy­fi­ku w War­sza­wie, w Gabi­ne­cie Numi­zma­tycz­nym Men­ni­cy Pań­stwo­wej oraz w Muzeum Sztu­ki Meda­lier­skiej we Wro­cła­wiu.
źró­dło: https://fundacjaarton.pl/aktywnosci/poza-dokumentacja-tworza-sie-wyobrazenia