1945. Nie koniec, nie początek

Miejsce

• 

  Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN ul. Mordechaja Anielewicza 6, Warszawa
  

  Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

  ul. Mordechaja Anielewicza 6, Warszawa

  O muzeum

  Ini­cja­ty­wa utwo­rze­nia Muzeum Histo­rii Żydów Pol­skich naro­dzi­ła się w Sto­wa­rzy­sze­niu Żydow­ski Insty­tut Histo­rycz­ny i stop­nio­wo zyska­ła uzna­nie zarów­no w Pol­sce, jak i za gra­ni­cą. Dzię­ki wspar­ciu indy­wi­du­al­nych oraz insty­tu­cjo­nal­nych dar­czyń­ców z całe­go świa­ta w 1995 r. moż­li­we było roz­po­czę­cie prac nad pro­jek­tem muzeum i kon­ty­nu­owa­nie ich – jako ini­cja­ty­wy spo­łecz­nej – aż do roku 2005 r.

  Wte­dy, na wnio­sek Sto­wa­rzy­sze­nia ŻIH, ówcze­sny pre­zy­dent sto­li­cy Lech Kaczyń­ski zde­cy­do­wał o utwo­rze­niu part­ner­stwa publicz­no-pry­wat­ne­go, wspól­nie z Mini­ster­stwem Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go, kie­ro­wa­nym przez Wal­de­ma­ra Dąbrow­skie­go. Ofi­cjal­nie powo­ła­ne na mocy trój­stron­ne­go poro­zu­mie­nia Muzeum patro­na­tem objął Pre­zy­dent RP Alek­san­der Kwa­śniew­ski.

  Dzię­ki fun­du­szom otrzy­ma­nym głów­nie od osób pry­wat­nych i fun­da­cji z USA, Nie­miec, Wiel­kiej Bry­ta­nii i Pol­ski z cza­sem moż­li­we sta­ło się opra­co­wa­nie pro­jek­tu przy­szłe­go muzeum, zgro­ma­dze­nie uni­ka­to­wej doku­men­ta­cji o pol­skich juda­ikach w kra­ju i za gra­ni­cą, a tak­że zbu­do­wa­nie sze­ro­kie­go popar­cia mię­dzy­na­ro­do­we­go, koniecz­ne dla zebra­nia fun­du­szy potrzeb­nych do pro­jek­to­wa­nia i pro­duk­cji wysta­wy sta­łej.

  Wie­lo­let­nie sta­ra­nia Sto­wa­rzy­sze­nia Żydow­ski Insty­tut Histo­rycz­ny w Pol­sce przy­nio­sły efekt 25 stycz­nia 2005 r. Tego dnia, z ini­cja­ty­wy ówcze­sne­go pre­zy­den­ta War­sza­wy Lecha Kaczyń­skie­go, w poro­zu­mie­niu z Mini­strem Kul­tu­ry, powo­ła­no do życia Muzeum w for­mu­le part­ner­stwa publicz­no-pry­wat­ne­go. Umo­wę, na pod­sta­wie któ­rej powsta­ła wspól­nie finan­so­wa­na insty­tu­cja kul­tu­ry, pod­pi­sa­li Lech Kaczyń­ski, Wal­de­mar Dąbrow­ski, Mini­ster Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go, oraz prof. Jerzy Toma­szew­ski, wice­prze­wod­ni­czą­cy Sto­wa­rzy­sze­nia ŻIH.
  Muzeum POLIN jest pierw­szą w Pol­sce publicz­no-pry­wat­ną insty­tu­cją two­rzo­ną wspól­nie przez rząd, samo­rząd lokal­ny i orga­ni­za­cję poza­rzą­do­wą. Na mocy umo­wy trój­stron­nej stro­na publicz­na sfi­nan­so­wa­ła m.in. koszt budo­wy budyn­ku i jego wypo­sa­że­nia. Sto­wa­rzy­sze­nie ŻIH odpo­wia­da m.in. za sfi­nan­so­wa­nie i orga­ni­za­cję pro­ce­su two­rze­nia wysta­wy głów­nej (szcze­gó­ły: Part­ner­stwo publicz­no-pry­wat­ne).

  Muzeum POLIN jest nowo­cze­sną insty­tu­cją kul­tu­ry – muzeum histo­rycz­nym uka­zu­ją­cym 1000 lat dzie­jów pol­skich Żydów. Jest też miej­scem spo­tkań i dia­lo­gu tych wszyst­kich, któ­rzy pra­gną lepiej poznać prze­szłość i współ­cze­sną kul­tu­rę żydow­ską, któ­rzy z pol­sko-żydow­skiej histo­rii chcą wycią­gnąć wnio­ski na przy­szłość, któ­rzy chcą zmie­rzyć się ze ste­reo­ty­pa­mi i sta­wić czo­ła współ­cze­snym zagro­że­niom, taki­mi jak kse­no­fo­bia i nacjo­na­li­stycz­ne uprze­dze­nia. Słu­żąc ide­om otwar­to­ści, tole­ran­cji i praw­dy Muzeum POLIN przy­czy­nia się do wza­jem­ne­go zro­zu­mie­nia i sza­cun­ku wśród Pola­ków i Żydów.

  Muzeum powsta­ło dzię­ki zaan­ga­żo­wa­niu setek osób. Nie moż­na jed­nak pomi­nąć ogrom­ne­go wkła­du ini­cja­tor­ki i pierw­szej koor­dy­na­tor­ki pro­jek­tu – Gra­ży­ny Paw­lak i Jerze­go Hal­bersz­tad­ta, któ­ry w latach 1999–2011 kie­ro­wał cało­ścią prac Sto­wa­rzy­sze­nia ŻIH nad utwo­rze­niem Muzeum, a w latach 2006 – 2011 pia­sto­wał sta­no­wi­sko dyrek­to­ra Muzeum oraz Pio­tra Wiślic­kie­go, któ­ry od 2011 r. odpo­wia­dał za zapro­jek­to­wa­nie i wybu­do­wa­nie wysta­wy sta­łej Muzeum POLIN. Od same­go począt­ku pro­jekt Muzeum jest wspie­ra­ny przez Maria­na Tur­skie­go, któ­ry do 2011 r. peł­nił funk­cję Prze­wod­ni­czą­ce­go Zarzą­du Sto­wa­rzy­sze­nia ŻIH, a od 2009 r. jest Prze­wod­ni­czą­cym Rady Muzeum.

  Dyrek­to­rzy Muzeum

  Pierw­szym dyrek­to­rem Muzeum POLIN był Jerzy Hal­bersz­tadt, jego następ­czy­nią była Agniesz­ka Rudziń­ska, peł­nią­ca obo­wiąz­ki dyrek­to­ra do czerw­ca 2012. Następ­nie przez bli­sko dwa lata obo­wiąz­ki dyrek­to­ra peł­nił Andrzej Cudak. W latach 2014–2019 Dyrek­to­rem Muzeum był pro­fe­sor Dariusz Sto­la. Obec­nie Dyrek­to­rem Muzeum jest Zyg­munt Stę­piń­ski.