Wystawa będzie ukazywać twórczość wybranych artystek, nie tylko rzeźbiarek, ich związki ze sztuką mistrza, poszukiwania własnej, indywidualnej drogi, różnorodność form, materiałów i tematów. Ekspozycję wzbogacą fotografie archiwalne i dokumenty. Wystawa Kierunek Paryż. Polskie artystki z pracowni Bourdelle’a to druga wystawa z cyklu – po ekspozycji Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku (zrealizowana w 2023 r. w MNW) – przygotowana w ramach projektu badawczego Polskie rzeźbiarki XIX–XX wieku, realizowanego we współpracy z Musée Rodin w Paryżu, Musée Camille Claudel w Nogent-sur-Seine i Musée Antoine Bourdelle w Paryżu.

Miejsce

  • Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni
    Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni
    ul. Puławska 113a, Warszawa

    Kró­li­kar­nia zawdzię­cza swo­ją nazwę cza­som saskim, kie­dy urzą­dzo­no tu zwie­rzy­niec i mod­nym wów­czas zwy­cza­jem polo­wa­no na kró­li­ki. Pałac zbu­do­wa­ny został w latach 80-tych XVIII wie­ku przez Karo­la Tho­ma­ti­sa hra­bie­go­de Vale­ry, według pro­jek­tu Domi­ni­ka Mer­li­nie­go. Za spra­wą Tho­ma­ti­sa na tere­nie Kró­li­kar­ni zna­la­zły się bro­war, cegiel­nia, karcz­ma, młyn i sto­do­ła, a tak­że poło­żo­na na zbo­czu wąwo­zu kuch­nia, w któ­rej w wie­ku XIX znaj­do­wa­ła się biblio­te­ka. W 1816 r. Kró­li­kar­nię nabył Michał Hie­ro­nim Radzi­wiłł.

    W 1849 r. kupił ją Ksa­we­ry Pusłow­ski. Nale­żał on do słyn­nej rodzi­ny kolek­cjo­ne­rów i znaw­ców sztu­ki. W 1879 r. Kró­li­kar­nia padła ofia­rą poża­ru. Doko­na­na przez Pusłow­skich odbu­do­wa była jed­nym z pio­nier­skich doko­nań w dzie­jach pol­skie­go kon­ser­wa­tor­stwa. W 1889 r. Kró­li­kar­nia prze­szła na wła­sność Mar­ty hr. Kra­siń­skiej. W 1939 r. oraz w 1944 r. pod­czas walk Powsta­nia War­szaw­skie­go, pałac został ponow­nie znisz­czo­ny. Decy­zja o odbu­do­wie z prze­zna­cze­niem na zbio­ry rzeźb Xawe­re­go Duni­kow­skie­go zapa­dła w 1948 r.

    Mia­ły się tu rów­nież zna­leźć miesz­ka­nie i pra­cow­nia arty­sty, jed­nak odbu­do­wę ukoń­czo­no dopie­ro w 1965 r., w rok po śmier­ci Duni­kow­skie­go. W zabyt­ko­wym par­ku, podob­nie jak w całej Kró­li­kar­ni histo­ria łączy się ze współ­cze­sno­ścią. W oto­cze­niu drzew i krze­wów two­rzy­my Park Rzeź­by, w któ­rym pre­zen­tu­je­my wybra­ne pra­ce z boga­tej kolek­cji Muzeum Naro­do­we­go w War­sza­wie. Szcze­gól­ne zna­cze­nie mają dla nas pra­ce zwią­za­ne z dzia­łal­no­ścią Xawe­re­go Duni­kow­skie­go i udo­stęp­nia­niem jego twór­czo­ści znaj­du­ją­cej się w naszych zbio­rach.

    W Kró­li­kar­ni orga­ni­zu­je­my wysta­wy, spek­ta­kle, spo­tka­nia, kon­fe­ren­cje, poka­zy fil­mo­we, kon­cer­ty oraz impre­zy ple­ne­ro­we odby­wa­ją­ce się w ota­cza­ją­cym pałac roman­tycz­nym par­ku. Nasze muzeum posia­da naj­więk­szą kolek­cję rzeź­by w kra­ju, na któ­rą skła­da­ją się pra­ce powsta­łe od pięt­na­ste­go wie­ku do dnia dzi­siej­sze­go. Utrzy­ma­nie tak wiel­kiej i zróż­ni­co­wa­nej kolek­cji w dobrym sta­nie jest naszym obo­wiąz­kiem, sta­no­wi dla nas wyzwa­nie, a zara­zem przy­wi­lej. Pra­gnąc stwo­rzyć zna­czą­ce cen­trum stu­diów nad rzeź­bą pro­wa­dzi­my też bada­nia oraz dzia­łal­ność wydaw­ni­czą. Nasze zain­te­re­so­wa­nia nauko­we i arty­stycz­ne bazu­ją na dwóch źró­dłach: histo­rii naszej pla­ców­ki oraz nowo­cze­snym rozu­mie­niu poję­cia rzeź­by, któ­ra może przy­brać for­mę figu­ry z mar­mu­ru lub brą­zu, albo sta­no­wić sztu­kę publicz­ną zgod­nie z kon­cep­cją rzeź­by spo­łecz­nej Jose­pha Beuy­sa. Dla­te­go w naszym pro­gra­mie moż­na zna­leźć tra­dy­cyj­ne wysta­wy muze­al­ne, a tak­że eks­pe­ry­men­tal­ne per­for­man­ce oraz nie­ocze­ki­wa­ne wyda­rze­nia, takie jak kon­cer­ty o wscho­dzie słoń­ca W brzask, ogró­dek warzyw­ny upra­wia­ny przez odwie­dza­ją­cych muzeum, lub mistycz­ne rytu­ały muzuł­mań­skie odpra­wia­ne wśród eks­po­na­tów sztu­ki zachod­nio­eu­ro­pej­skiej.

    Źró­dło: http://www.krolikarnia.mnw.art.pl/o‑krolikarni/

09.05.2025 - 26.10.2025

Od począt­ku XX wie­ku w Pol­sce może­my zaob­ser­wo­wać nie­zwy­kłe zain­te­re­so­wa­nie rzeź­biar­stwem wśród mło­dych kobiet, dys­cy­pli­ną, któ­ra, z racji wyma­ga­ne­go wysił­ku fizycz­ne­go, bru­du i kurzu, ucho­dzi­ła wciąż za typo­wo męską. Przy­glą­da­jąc się karie­rom wie­lu rzeź­bia­rek z począt­ku XX wie­ku nie spo­sób nie prze­ana­li­zo­wać kwe­stii zwią­za­nej z ich wykształ­ce­niem. W War­sza­wie od 1904 roku kobie­ty mogły stu­dio­wać w Szko­le Sztuk Pięk­nych, zaś w Kra­ko­wie dopie­ro od 1920. Wcze­śniej mogły się uczyć tyl­ko w pry­wat­nych szko­łach oraz w pra­cow­niach arty­stów. Fakt ten w dużej mie­rze przy­czy­nił się do poszu­ki­wa­nia spo­so­bów kształ­ce­nia zagra­ni­cą. Paryż, od koń­ca XIX wie­ku peł­nił rolę arty­stycz­nej sto­li­cy świa­ta. Oso­bo­wo­ścią rzeź­biar­ską, któ­ra przy­cią­ga­ła wie­le pol­skich arty­stek, był Anto­ine Bour­del­le, pro­fe­sor Aca­démie de la Gran­de Chau­mi­ère.

Bour­del­le dla Pola­ków był posta­cią mają­cą szcze­gól­ne zna­cze­nie, jako akty­wy orę­dow­nik dążeń Pol­ski do nie­pod­le­gło­ści i twór­ca pomni­ka Ada­ma Mic­kie­wi­cza w Pary­żu. Uczy­ło się u Bourdelle’a wie­le wybit­nych pol­skich arty­stek, któ­re swo­ją twór­czo­ścią i suk­ce­sa­mi, tak­że na are­nie mię­dzy­na­ro­do­wej, wpi­sa­ły się na sta­łe w histo­rię sztu­ki m.in.: Jadwi­ga Boh­da­no­wicz, Jani­na Bro­niew­ska, Luna Dre­xler, Hele­na Gło­gow­ska, Maria Szczytt-Led­nic­ka, Kazi­mie­ra Pajz­der­ska-Mała­czyń­ska, Olga Nie­wska, Mika Mic­kun, Zofia Trzciń­ska-Kamiń­ska. Bour­del­le był cenio­nym rzeź­bia­rzem i peda­go­giem, któ­ry sta­rał się nie narzu­cać swo­jej wizji, ale inspi­ro­wać.
Autor­ka sce­na­riu­sza i kura­tor­ka wysta­wy: Ewa Ziem­biń­ska
Współ­pra­ca kura­tor­ska: Ali­cja Gzow­ska

Dofi­nan­so­wa­no ze środ­ków Mini­stra Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go

Patro­nat nad wysta­wą obję­ła Amba­sa­da Fran­cji w Pol­sce.
źró­dło: https://www.mnw.art.pl/wystawy/kierunek-paryz-polskie-artystki-z-pracowni-bourdellea,265.html